”Suriye krizinin de ciddiyetini gizleyemeyiz ancak şu ankibazı koşullar, Libya’daki NATO müdahalesini Suriye için mümkün kılmamaktadır”İtalya Dışişleri Bakanı Giulio Terzi, Suriye’nin Türk askeri uçağını düşürmesinin, Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit eden düşmanca bir eylem olduğunu söyledi.”
Terzi, Türkiye ile Suriye arasında yaşanan uçak krizinden, Türkiye’nin AB ile son dönemdeki ilişkilerini ve Mısır’daki seçimlerin sonucunu, AA muhabirine verdiği özel demeçte değerlendirdi.
Suriye tarafından uluslararası sularda düşürülen askeri uçak için Ankara’nın ”düşmanca hareket” tanımına katıldığını belirten Terzi, ”Uçağınızın düşürülmesi, Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit eden düşmanca bir eylemdir. Suriye rejimi, uluslararası temel kuralları aşmaktadır. Bu olayın dramatik yanı ise bu bölgesel krizin yayılma riskini göstermiş olmasıdır” dedi.
Terzi, olayın tam olarak aydınlatılmasına ihtiyaç olduğunu kaydetti.
İtalya’nın Ankara ile büyük bir dayanışma içinde olduğunu ve bunun Brüksel’deki NATO toplantısına da yansıdığını ifade eden Terzi, ”Tüm müttefikler, Esed rejiminin bu hareketini güçlü bir şekilde kınama konusunda mutabık kalmışlar ve kabul edilemez olduğunu belirtmişlerdir. İtalya’nın girişimiyle müttefikler, bu konuyu, yakından izleme ve istişareleri sürdürme kararı almıştır ki böylelikle Türkiye’ye güçlü bir dayanışma işareti verilmiştir. Bu çok önemli” diye konuştu.
Lüksemburg’da toplanan Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları toplantısının da ana temalarından birinin Suriye konusu olduğunu söyleyen Terzi, sözlerini şöyle sürdürdü:
”Biz sivillere yönelik şiddeti ve katliamları kınarken, Birleşmiş Milletler (BM) ve Arap Birliği’nin özel temsilcisi Kofi Annan’ın hazırlamış olduğu planı desteklediğimizi yineledik. Bu çerçevede, oybirliğiyle 129 kişi ve 49 da tüzel kişi hakkında yaptırımların genişletilmesine karar verdik. Burada şunun altını çizmek isterim ki daha önceki turlarda olduğu gibi biz, şiddetin faillerine yönelik bu yaptırımları özenle koyduk ki, bu, Suriye halkı üzerinde şiddetin etkilerini azaltmayı hedefliyor.”
AB dışişleri bakanları toplantısında durumun ciddiyeti üzerinde durduğunu bildiren Terzi, rejim üzerindeki baskının sürmesi ve gerektiği takdirde yaptırımların yoğunlaşması hususunda ısrarcı olduğunu söyledi. Terzi, Türk uçağının düşürülmesinin Avrupa’nın net bir şekilde kınamasına ve soruşturma için Şam yönetiminin tam işbirliği yapmasına olan ihtiyacın toplantının sonuç bölümüne yansıdığını dile getirdi.
-Annan Planı’na İtalya’nın yaklaşımı-
Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği Özel Temsilcisi Kofi Annan’ın kendi isimiyle anılan planı için İtalya’nın yaklaşımı sorulan Dışişleri Bakanı Terzi, ”Annan Planı uluslararası toplum için krizin barışçıl çözümünden yana olan geçerli bir araçtır. Daha önce altını çizdiğim üzere, bu plan süresiz değildir. BM Gözlemciler Misyonu (UNSMIS), özgür ve etkin çalışabilirse görev süresi planın tam olarak uygulanmasını sağlamak için uzatılabilir” dedi.
Bakan Terzi,”Arap Birliği’nin de önerdiği gibi; Annan Planının işleme konulmasıyla, BM Anayasasının eski 41’inci maddesince (VII bölüm) öngörülen önlemlerin (yani güç kullanımını şart koşmayan yaptırımsal önlemler) Güvenlik Konseyi’nde kabulü arasında doğrudan bir bağlantı kurulması, bir çözüm olabilir” ifadelerini kullandı.
-”Suriye krizinin de ciddiyetini gizleyemeyiz ancak”-
Lüksemburg’daki AB dışişleri bakanları toplantısına girişinde askeri müdahale seçeneğini ihtimal dışı gördüğü hatırlatılan Terzi, şu yanıt verdi:
”Biz, Libya’da BM şemsiyesi altında, uluslararası ve bölgesel uyum bağlamında hareket ettik. Suriye krizinin de ciddiyetini gizleyemeyiz ancak, şu anki bazı koşullar, Libya’daki NATO müdahalesini Suriye için mümkün kılmamaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken şey, askeri müdahale ile müdahale olmaması arasında, geniş seçenekler yelpazesi bulunmasıdır. Bunu iyi değerlendirmek gerekir. Bu, AB Dışişleri Bakanları toplantısında da bu şekilde belirtildi.”
Suriye’deki birliğin temel parçası olarak gördüğü muhaliflerle birlikte hareket ettiklerini anlatan İtalyan Bakan, çözüm için; ”Tabii ki biz, Rusya ve diğer uluslararası aktörlerle olası çözümler için yapıcı diyaloğumuza devam ediyoruz” dedi.
-İtalya’nın AB yolundaki Türkiye’ye desteği-
Türkiye ve AB’nin çıkarları doğrultusunda, Türkiye’nin AB’ye girmek istemesini parlak bir hedef olarak nitelendiren Terzi, İtalya’nın Türkiye’yi bu konuda her zaman desteklediğini vurguladı.
”Bizim Brüksel’deki görevimiz, Türkiye ile AB’nin geçen ay kabul ettiği ”pozitif gündem”i teşvik ederek, müzakere sürecine ivme kazandırmak” diyen Giulio Terzi, ”Bizim açımızdan spesifik öncelikler, en azından bazı müzakere başlıkları üzerinde (özellikle enerji alanında) Komisyon’un teknik analizinin devamı, vize serbestisine ilişkin somut diyaloğun başlaması ve dış politika alanında, özellikle Arap Baharı sonrasında Türkiye’nin büyüyen rolünün de ışığında, Türkiye ile AB arasında daha sıkı istişare yapılmasıdır” ifadelerini kullandı.
Bakan Terzi, ”İtalya genel olarak, Türkiye’nin üyeliğinin, Avrupa ve Akdeniz için kalkınma, refah ve barış için büyük bir fırsat olduğuna inanıyor. Bu hedefler, aday ülke Türkiye’yi de canlandıracaktır” dedi.
-Mısır’daki seçimler-
Mısır’daki seçimleri nasıl değerlendirdiği sorulan Terzi, ”Mursi’nin seçimi, Mısır’ın demokratik süreci pekiştirmesi anlamında, tarihsel bir dönüm noktası. Mısır’daki sonuçlar, bize Mısır halkının büyük olgunluğunu ve güçlü tutkusunu göstermiştir” yanıtını verdi.
İtalya’nın, Mısır’da karmaşık geçen bir buçuk yıllık süre zarfında, Mısır politikasında yer alan tüm aktörlerle, özellikle aralarında Müslüman Kardeşler’in de bulunduğu yeni partilerle her zaman diyaloğa açık olduğunu söyledi.
İtalya Dışişleri Bakanı Giulio Terzi, Mısır ile ilgili sözlerini şu şekilde tamamladı:
”Gelecekte, özellikle dini konularda, insan hakları ve özgürlükler konusunda azami gayreti sağlamak için yeni sivil yetkililer ile diyalog kurarak, ülkenin sosyo-ekonomik gelişimi için Mısır ile yoğun işbirliğine devam edeceğiz. Türkiye örneğinde olduğu gibi, müreffeh ve demokratik bir Mısır’ın, tüm bölge için istikrar ayağı olacağını umuyoruz.”
